علی محمد فصیحی فعال حوزه رسانه استان اصفهان در یادداشتی نوشت: استان اصفهان به عنوان یکی از مهمترین قطبهای فرهنگی، تاریخی و هنری ایران، دارای ظرفیتهای عظیمی برای توسعه گردشگری است. بررسی رابطه میان توسعه گردشگری و نرخ بیکاری در این استان میتواند چشمانداز روشنی از اهمیت سرمایهگذاری در این بخش ارائه دهد.
جایگاه گردشگری در اقتصاد اصفهان
اصفهان به “نصف جهان” معروف است؛ شهری با بیش از ۶۰۰ اثر تاریخی ثبتشده، چندین مکان جهانی در فهرست یونسکو، و فرهنگی غنی که سالانه میلیونها گردشگر داخلی و خارجی را جذب میکند.
از میدان نقش جهان و مسجد شیخ لطفالله گرفته تا پلهای تاریخی زایندهرود و صنایعدستی همچون میناکاری و خاتم، همه و همه ظرفیتهایی هستند که اقتصاد مبتنی بر گردشگری اصفهان را شکل میدهند.
مطالعات نشان میدهد که سهم گردشگری در اقتصاد شهری اصفهان طی دههی اخیر رشد قابل توجهی داشته و به عنوان یک منبع پایدار درآمدی برای خانوارهای شهری و روستایی عمل میکند.
تأثیر گردشگری بر نرخ بیکاری
رابطهی بین گردشگری و اشتغالزایی در اصفهان عمدتاً از دو مسیر شکل میگیرد:
اشتغال مستقیم:
در بخشهایی چون هتلداری، رستورانها، حملونقل، راهنمایی گردشگران، خدمات فرهنگی و فروشگاههای صنایعدستی. افزایش تعداد گردشگران بهطور مستقیم موجب افزایش تقاضا برای این مشاغل میشود.
اشتغال غیرمستقیم:
شامل مشاغلی است که بهطور غیرمستقیم از صنعت گردشگری سود میبرند مانند تولید مواد غذایی، ساختوساز، خدمات شهری و صنایع خلاق.
بر اساس آمارهای محلی، افزایش گردشگری داخلی و خارجی در اصفهان در دورههای رونق اقتصادی (بهویژه بین سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶) موجب کاهش نسبی نرخ بیکاری در استان شد.
در همین دوره، تعداد مراکز اقامتی، رستورانها و کارگاههای صنایعدستی رشد قابل توجهی داشتند و هزاران شغل جدید (بهویژه برای زنان و جوانان) ایجاد شد.
به صورت نظری، وقتی تقاضا برای خدمات گردشگری افزایش مییابد، منحنی تقاضای نیروی کار در این بخش به سمت راست جابهجا میشود و سطح اشتغال تعادلی بالاتر میرود، در نتیجه نرخ بیکاری کاهش مییابد.
اما شدت و پایداری این اثر وابسته به کیفیت سیاستگذاری و شرایط اقتصادی کشور است.
چالشها و محدودیتها
با وجود ظرفیت بالا، چند عامل باعث شدهاند که اثر گردشگری بر کاهش بیکاری در اصفهان به میزان مطلوب نرسد:
- فصلی بودن گردشگری: فعالیت گردشگری بیشتر در فصول خاصی از سال متمرکز است، و در سایر ماهها تقاضا کاهش مییابد.
- کمبود آموزش مهارتهای گردشگری: بسیاری از شاغلان فاقد مهارتهای بینالمللی مورد نیاز برای جذب گردشگر خارجی هستند.
- زیرساختهای ناکافی: نبود حملونقل بینالمللی مستقیم و فرسودگی زیرساختها، ورود گردشگران خارجی را محدود میکند.
- تأثیر نوسانات اقتصادی و ارزی: افزایش هزینهها و تورم میتواند سرمایهگذاری در بخش گردشگری را کاهش دهد.
- تأثیر همهگیریها یا بحرانهای سیاسی: مانند دوران شیوع کووید‑۱۹ که به افت چشمگیر اشتغال در بخش خدمات انجامید.
راهکارها و پیشنهادها
سرمایهگذاری در آموزش و مهارتآموزی: ایجاد دورههای آموزشی برای راهنمایان گردشگری، کارکنان هتلها و صنعتگران صنایعدستی.
توسعه زیرساختهای گردشگری: بهبود سیستم حملونقل شهری، فرودگاهی و خدمات اقامتی برای جذب بیشتر گردشگران بینالمللی.
بازاریابی هوشمندانه گردشگری: استفاده از رسانههای دیجیتال و شبکههای اجتماعی برای معرفی اصفهان در سطح جهانی.
حمایت از کسبوکارهای کوچک گردشگری: اعطای تسهیلات مالی و معافیتهای مالیاتی برای شرکتهای گردشگری محلی.
گردشگری پایدار و بومگردی: گسترش گردشگری روستایی در اطراف شهر اصفهان مانند نطنز و ورزنه برای ایجاد اشتغال در مناطق کمتر برخوردار.
اجرای این راهبردها میتواند ضمن اشتغالزایی برای جوانان، ارزش افزوده بالایی برای اقتصاد محلی ایجاد کند و به کاهش نرخ بیکاری و افزایش کیفیت زندگی در استان بیانجامد.
گردشگری برای اصفهان تنها یک منبع درآمدی نیست بلکه یک موتور محرک توسعهی اقتصادی و اجتماعی به شمار میرود. با تقویت سیاستهای گردشگری و سرمایهگذاری در آموزش، زیرساخت و تبلیغات بینالمللی، میتوان از این ظرفیت عظیم برای کاهش پایدار نرخ بیکاری و ارتقای رفاه عمومی بهره برد. هدف نهایی، تبدیل اصفهان به الگویی جهانی از گردشگری پایدار و اشتغالزا است.
انتهای پیام/
نظر شما